بلبرينگ بيروني چرخ عقب (رولبرينگ كوچك)

توضیحات

بلبرینگ خودرو

وظیفه اصلی یک بلبرینگ خودرو کم کردن اصطکاک بین دو قطعه و جلوگیری از کشیده شدن دو جسم به یکدیگر است. شاید ویژگی اصلی بلبرینگ ها سادگی و تفکیک ناپذیری باشد که منجر به کاربرد مناسب آن شده است. بلبرینگ ها گونه ای از چرخ دنده ها و از خانواده یاتاقان ها می باشند که در ابزار های مختلفی که چرخش دارند، کاربرد زیادی دارند و قادر به تحمل بار های شعاعی و محوری هستند و در قسمت هایی که بار نسبتا کوچک باشد بکار می روند.

در بلبرینگ خودرو ، بارها از لایه خارجی به گوی ها فشار می آورند و از آنجا فشاری به لایه داخلی منتقل می شود. همچنین با توجه به شکل هندسی گوی ها، نقطه تماسشان با لایه های بیرونی و درونی بسیار کم است که منجر به حرکت نرم و راحت گوی ها می شود و از طرف دیگر با توجه به سطح تماس کم گوی ها با لایه ها، در صورت وارد شدن بار و فشار زیاد و بیش از حد، تغییر شکل و یا حتی خرد شدن گوی ها اتفاق می افتد که در این مواقع می توان از یاتاقان های غلطکی و یا غلطکی مخروطی شکل استفاده نمود.

واژه بلبرینگ از دو واژه انگلیسی (Ball + Bearing) ساخته شده است که معنای تحت لفظی آن Ball بمعنای توپ و Bearing بمعنای محل نشست است و در صنعت کاربرد بسیار زیادی دارد ، کار اصلی بلبرینگ ها جلوگیری از کشیده شدن دو جسم به یکدیگر می باشد.

در نتیجه سطحی که دو جسم با هم تماس دارند را کم می کند و اصطکاک بین دو سطح را به مقدار بسیار زیادی کاهش می دهد. اختراع و تولید بلبرینگ ها را به جرئت میتوان یک انقلاب صنعتی نام برد چرا که بدون اختراع بلبرینگ ها تولید بسیاری از دستگاه های صنعتی غیر ممکن بود. بلبرینگ که غالباً به اشتباه به عنوان یاتاقان نامیده می شود در حقیقت یک زیر مجموعه از دسته بندی یاتاقان های غلطشی است.

یاتاقان ها به دو دسته یاتاقان غلطشی و لغزشی تقسیم بندی می شوند که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد اما قبل از آن بد نیست که بدانید کلمه یاتاقان در اصل ریشه ترکی دارد و به معنای جای خواب است.

طرز کار بلبرینگ

در بلبرینگ‌ها بار از لایه خارجی به گوی‌ها منتقل می‌شود و از گوی‌ها فشار به لایه داخلی منتقل می‌گردد. کروی بودن گوی‌ها باعث شده نقطه تماس آنها با لایه‌های درونی و بیرونی بسیار کوچک باشد، در نتیجه می‌توانند بسیار نرم حرکت کنند. از سوی دیگر با توجه به کوچک بودن محل تماس آنها با هم اگر فشار بیش از حدی به ساچمه‌ها وارد شود می‌تواند موجب تغییرشکل یا خردشدن آن گردد که در این موارد می‌توان از رولبرینگ‌ها استفاده کرد.

تصور کنید در خودرو شما چرخ‌های استوانه ای مانند چرخ‌های تانک داشتیم در این موارد به دلیل تماس زیادی که سطح با این چرخ داشت اصطکاک بالا می‌رفت و در نتیجه سرعت حرکت پایین می‌آمد در رولبرینگ نیز همین اتفاق افتاده می‌افتد. در نتیجه سرعت بلبرینگ بیشتر از رولبرینگ می‌باشد.

اگر بر بلبرینگ‌ها فشار زیادی وارد شود ساچمه‌های داخل آن خرد می‌شود بنابرین از بلبرینگ‌های ساچمه ای که ساچمه‌های ریز دارند در فشارهای کم استفاده می‌شود و برای فشارهای زیاد از بلبرینگ‌هایی که دارای ساچمه‌های گرد تخته ای هستند استفاده می‌شود که به آنها بلبرینگ‌های غلتکی می‌گویند.

انواع بلبرینگ

بلبرینگ‌ها بر اساس استفاده انواع مختلف و گوناگونی دارند که هر کدام قابلیت تحمل بار مشخص محوری، شعاعی یا هر دو را دارا می‌باشند. انواع بلبرینگ عبارتند از:

1. بلبرینگ‌های شیار عمیق
2. بلبرینگ‌های تماس زاویه ای
3. بلبرینگ‌های کف گرد: بلبرینگ‌های کف گرد یک ردیفه، بلبرینگ‌های کف گرد دو ردیفه
4. بلبرینگ‌های خود تنظیم
5. بلبرینگ ایگرگ: این نوع بلبرینگ‌ها نوع تغییر شکل یافته بلبرینگ‌های شیار عمیق هستند.

رولبرینگ‌ها نیز از خانواده بلبرینگ‌ها می‌باشند با تفاوت اینکه قابلیت تحمل بار بیشتر و سرعت پایین‌تری را دارند. تفاوت اصلی رولبرینگ ها با بلبرینگ ها در شکل اجرای چرخنده شان است، لذا اگر این اجزا چرخنده بشکل رول باشند به آنها رولبرینگ می گویند.

انواع رولبرینگ عبارتند از:

1. رولبرینگ‌های استوانه ای، رولبرینگ‌های استوانه ای کف گرد، رولبرینگ‌های استوانه ای ضربدری، رولبرینگ‌های پرغلتک استوانه ای
2. رولبرینگ‌های سوزنی، رولبرینگ‌های سوزنی با پوسته کشیده شده، رولبرینگ‌های سوزنی کف گرد
3. رولبرینگ‌های مخروطی: رولبرینگ‌های مخروطی تک ردیفه و رولبرینگ‌های مخروطی دو ردیفه
4. رولبرینگ‌های بشکه ای، رولبرینگ‌های بشکه ای کف گرد

بلبرینگ چرخ عقب پراید از قطعات مهم در خودرو است که عملکرد قطعات متحرک یا ثابت را تسهیل می کند. بلبرینگ، برای قطعه ای که روی آن قرار دارد، نوعی نگهدارنده محسوب می شود و در حرکت اصلی چرخ های جلو و عقب خودرو، نقشی مهم دارد. بلبرینگ چرخ عقب در قسمت عقبی خودرو و روی توپی چرخ یا محور چرخ عقب قرار می گیرد و باعث تسهیل حرکت چرخ خودرو می شود.

بلبرینگ دارای دو قسمت اصلی است که قسمت بیرونی آن ثابت و قسمت داخلی آن، متحرک است. این قطعه بر اساس عملکرد و نحوه قرارگیری در خودرو دارای اندازه های مختلف است. محل قرارگیری بلبرینگ به گونه ای است که سالم بودن آن در کارکرد قطعات مرتبط به آن، تأثیر زیادی دارد. خرابی آن باعث ایجاد سر و صدا در قطعه می شود و در صورت بیشتر شدن سر و صدا خسارت زیادی برای توپی چرخ به وجود می آورد.

توصیه می شود هنگام تعویض این قطعه، به سالم بودن توپی چرخ توجه کنید. بلبرینگ چرخ عقب پراید وظیفه کاهش اصطکاک بین تایر و چرخ را دارد و صدای چرخ را به صفر می رساند. بلبرینگ چرخ قطعه ای بسیار مهم و حساس می باشد که حتما باید از کیفیت بالایی برخوردار و جنس آن از فولاد ضد زنگ باشد. این قطعه بر روی توپی چرخ عقب نصب شده و باعث تسهیل عملکرد چرخ می شود.

نشانه های خرابی بلبرینگ کوچک چرخ عقب پراید

از نشانه های خرابی بلبرینگ کوچک چرخ عقب پراید می توان به ایجاد سر و صدای زیاد و لق زدن چرخ و توپی چرخ اشاره کرد که در صورت وجود هر کدام از این مشکلات باید هرچه زودتر به تعمیرگاه مراجعه کرد چون خرابی بلبرینگ میتواند به توپی چرخ آسیب جدی وارد کند و باعث قفل شدن چرخ نیز شود. یکی از عواملی که باعث خرابی بلبرینگ چرخ می شود عبور از دست اندازها و سرعت گیرها با سرعت بالا می باشد.

برای تعیین وضعیت بلبرینگ‌های چرخ باید به دنبال 5 نشانه رایج بگردید:

1- فرسودگی نابرابر در تایرها

وقتی بلبرینگ چرخ خراب می‌شود، فرسودگی ان بیش از سایرین خواهد بود. این مسئله موجب می‌شود تایر مربوط فرسودگی غیرعادی نسبت به سایر تایرها داشته باشد.

در شرایط عادی وقتی تایرها به خاطر رانندگی دچار فرسودگی می‌شوند، همگی به مقدار یکسان خراب می‌شوند. بنابراین اگر تایرها ساییدگی و فرسودگی متفاوتی دارند، ممکن است به خاطر یک بلبرینگ خراب باشد.

البته مشکلات دیگری ازجمله عدم توازن چرخ‌ها، تایر بالانس نشده و … می‌تواند سبب فرسودگی نابرابر تایرها شود پس تا زمانی که نشانه‌های دیگر را ندیده‌اید برای تصمیم‌گیری صبر کنید.

2- صدای آسیاب

یک نشانه رایج برای بلبرینگ‌های خراب چرخ، این است که از تایرها صدایی شبیه صدای آسیاب بیاید. این حالت در صورتی اتفاق میفتد که بلبرینگ‌ها روانی خود را از دست بدهند و دمایشان خیلی بالا برود.

این صدا شبیه روی‌هم کشیده شدن و آسیاب شدن دو فلز است. معمولاً این صدا را تنها از یکی از چرخ‌ها می‌شنوید و نه همگی‌شان زیرا چرخ‌ها نامتوازن فرسوده می‌شوند. این صدا به‌خصوص در هنگام دور زدن و تعویض دنده قابل‌شنیدن است.

3- فرمان شروع به لرزیدن می‌کند.

اگر اوضاع خیلی وخیم شود، فرمان شروع به لرزیدن می‌کند. در سرعت‌های پایین این لرزش قابل‌تشخیص است ولی مشکل از جایی آغاز می‌شود که پدال گاز را فشار داده و به خودرو شتاب می‌دهید.

خیلی از مردم ممکن است فکر کنند این مشکل ناشی از تایرهای نامتوازن است. با اینکه نشانه هر دو مشابه است، لرزش ناشی از تایر نامتوازن در سرعت‌بالا رخ می‌دهد. ولی در هر دو صورت لازم است خودرو را به مکانیک نشان دهید تا ایراد را تشخیص دهد.

4- خودرو به یک سمت کشیده می‌شود.

وقتی یک بلبرینگ خراب‌شده و پوسیده یا حفره‌دار می‌شود، دیگر مسیر غلطش همواری (که به‌منظور محافظت از سطوح فلزی در مقابل خورندگی مواد شیمیایی مختلف و یا سایش استفاده می‌شود) که لازم است وجود ندارد و سطح زبر موجب لرزش تایر می‌شود که به‌نوبه خود ممکن است موجب کشیدن خودرو به سمتی که بلبرینگ خراب قرار دارد بشود.

5- لقی و بازی بیش از حد چرخ‌ها

ازآنجایی‌که برای این کار نیاز دارید خودرو را با یک بالابر هیدرولیکی بالا ببرید یا یک محور را روی جک قرار دهید، تشخیص آن سخت‌تر است. وقتی ماشین را بالا بردید یکی از چرخ‌ها را بگیرید و آن را عقب و جلو کنید و ببینید چقدر بازی می‌کند و حرکت دارد. حالا این کار را برای چرخ دیگر روی محور تکرار کنید.

اگر وقتی چرخ را نوسان می‌دهید، لق می‌خورد و به عقب و جلو حرکت می‌کند، احتمالاً بلبرینگ خرابی دارید. بلبرینگ در شرایط خوب به معنی وجود نداشتن لقی و بازی اضافه است.